Ik moet heel eerlijk toegeven dat ik nog nooit van de matkop gehoord had. Ik heb altijd interesse gehad in vogels, vooral in uilen, en kan de meeste vogels wel benoemen, maar de matkop was ik nog nooit tegengekomen. Dit komt waarschijnlijk omdat het vrij schuwe vogeltjes zijn. Na het eerste gesprek bij Ecoresult kreeg ik van Cornelis Fokker, nu mijn stagebegeleider, de opdracht om een matkop op te zoeken voordat ik mijn stage zou starten. In februari ben ik dus op pad gegaan en heb mijn eerste matkop gezien! Sindsdien is mijn interesse voor deze soort aangewakkerd!”
De stage van Celeste valt precies in het broedseizoen van de matkop. De matkop is een mezensoort die met name voorkomt in natte bossen, waar ze hun eigen nest uithakken in dood hout. De afgelopen weken is onze stagiaire opzoek gegaan naar nesten van matkoppen. De bedoeling is dat ze deze nesten gaat observeren om informatie te verzamelen over de nestbouw, het broeden en het voeden van de jongen. “Als de jongen zijn uitgevlogen gaan we ook verschillende kenmerken van het nest meten, zoals de grootte van het nestgat, de hoogte, het soort boom waarin ze het nest hebben gehakt, het aantal spechten in hun territorium, en nog veel meer. Hiermee hopen we inzicht te krijgen in de plekken waar matkoppen hun nest bouwen en hun broedproces”, aldus Celeste.
Het onderzoeksgebied betreft: Develbos, Klein Profijt, Bos Valckesteijn, Trimbos en Rhoonse grienden alle gelegen op het eiland van IJsselmonde.
Aantal matkoppen gaat hard achteruit
Stagebegeleider en ecoloog bij Ecoresult Cornelis Fokker vertelt: “Het aantal matkoppen gaat landelijk helaas hard achteruit. In bepaalde gebieden komen ze helemaal niet meer voor en in Zuid-Holland verdwijnen ze op steeds meer plekken. In literatuur wordt de toename van het aantal pimpelmezen en koolmezen als een mogelijke reden gegeven, omdat zij de nesten van matkoppen kunnen overnemen. Ook zouden grote bonte spechten een rol kunnen spelen in de achteruitgang, omdat bekend is dat ze nesten van matkoppen kunnen plunderen. Echter, in Nederland is nog nauwelijks onderzoek gedaan naar de broedbiologie van matkoppen.
In het werkgebied van Ecoresult komt de soort nog relatief veel voor, wat voor ons de reden is geweest om zelf dit onderzoek naar matkoppen te initiëren. Hiermee kunnen wij de kennis over deze soort vergroten en hopelijk handvatten bieden om het leefgebied van matkoppen te verbeteren.”
Celeste voegt hieraan toe: “Ik hoop dat we erachter kunnen komen waar de matkop het liefst broedt en of de locatie van hun nest invloed heeft op het broedproces. Ik weet niet of we harde conclusies kunnen trekken over waarom de matkop het moeilijk heeft aangezien we (tot nu toe) maar tien nesten kunnen observeren. Maar wellicht dat we een duidelijk patroon zien waar we iets over kunnen zeggen. We zullen in ieder geval meer te weten komen over de matkoppen die we de komende weken gaan observeren.”
Wordt vervolgd….
Alle foto’s van de matkop op deze pagina zijn gemaakt door Celeste tijdens haar observatierondes.