Landschapsgebruik meervleermuizen Amsterdam e.o. onderzocht
Juni 2013 hebben medewerkers van Ecoresult, Batweter en Landschap Noord-Holland in en rondom Amsterdam het landschapsgebruik van de meervleermuis in beeld gebracht.
Gevolgd via telemetrie
Voor dit vleermuisonderzoek werden meervleermuizen gevangen, gezenderd en gevolgd middels telemetrie. Door telemetrisch onderzoek wordt het landschapsgebruik compleet in beeld gebracht. De gevangen dieren krijgen een radiozender. Het signaal van deze zender is op afstand hoorbaar met een antenne. Van totaal drie gezenderde meervleermuisvrouwtjes is het landschapsgebruik op deze wijze onderzocht. Functies die zijn onderzocht betreffen de vaste rust- en verblijfplaatsen, foerageergebied en vliegroutes.
Onderzoek in cijfers:
- 3 vrouwtjes voorzien van zender.
- Totaal 4 nachten gevolgd.
- Ca. 600 meervleermuizen waargenomen.
- 2 kraamkolonies aangetroffen.
- 1 gecombineerd verblijfplaats van mannen en vrouwen gevonden.
- Ook ca. 10 vrijwilligers betrokken.
Uitgebreid onderzocht
Op vier avonden werden op strategische plaatsen mistnetten aan bruggen opgehangen. Alle gevangen vleermuizen werden gedetermineerd. Daarnaast werden ze gewogen, het geslacht bepaald en andere kenmerken – zoals zwangerschap – beschreven en vervolgens weer losgelaten. Het krachtigste meervleermuisvrouwtje dat per avond gevangen werd is daarnaast voorzien van een zender en eveneens losgelaten. Om de gezenderde dieren te volgen stonden twee auto’s met antennes paraat.
De nacht van een meervleermuis
Een kraamkolonie meervleermuizen (ca. 250 volwassen vrouwtjes) bevond zich in een rijtjeshuis (jaren ’70) nabij het Noordzeekanaal. Van deze kraamkolonie werd een vrouwtje voorzien van een zender.
- Na het verlaten van de verblijfplaats rond 22.30u. vloog het gezenderde vrouwtje van deze kraamkolonie via een netwerk van smalle vaarten en sloten naar een sluizencomplex om hier gedurende een uur boven het water te foerageren. Zo nu en dan passeerden andere meervleermuizen.
- Vervolgens stak dit dier een dijk over om via een aantal beschutte sloten naar een waterbergingsplas op een bedrijventerrein te gaan. Hier foerageerde het dier langdurig.
- Het dier stak vervolgens de dijk langs het Noordzeekanaal over om ook hier ca. een uur langgerekte jachtvluchten parallel aan de dijk boven het Noordzeekanaal te maken, om vervolgens weer boven de waterbergingsplas te gaan foerageren.
Rond 01.00u. vloog het dier via het netwerk van slootjes, een sluizencomplex en vaarten naar de verblijfplaats om het jong te zogen.
- Een kleine drie kwartier later was het dier weer terug boven de waterbergingsplas, waarna het hierboven vermelde patroon zich herhaalde.
Eénmaal stak het dier nog het Noordzeekanaal over om in één van de havens tussen de zeeschepen te foerageren.
- Een poos later stak het dier het kanaal weer over om wederom een tijdje boven de waterbergingsplas te foerageren.
- Een klein uur voor zonsopkomst trok het dier weer weg in de richting van de verblijfplaats om hier binnen tien minuten te arriveren.
- Na enkele zwermrondjes rond het gebouw vloog het vrouwtje meervleermuis rond 04.45u. weer in.
