1 september 2025

Onderzoek broedbiologie matkop

Wat onderzoek ons leert en wat dit betekent voor
effectief natuurbeheer

De matkop is de afgelopen decennia sterk afgenomen in Nederland. Juist daarom is gerichte kennisopbouw over gedrag en broedsucces hard nodig. In de Rhoonse Grienden doet Ecoresult aanvullend vogelonderzoek naar de broedbiologie van deze soort. De video laat zien hoe ringonderzoek, nestmonitoring en habitatobservaties samen nieuwe inzichten opleveren die relevant zijn voor effectief natuurbeheer en beleid.

Beleidscontext

De matkop valt regelmatig buiten gangbare beleidskaders (bijvoorbeeld niet als Natura 2000-doelsoort aangemerkt), terwijl de populatie wel sterk is afgenomen. Juist daarom zijn soortgericht onderzoek en een maatwerkbenadering van groot belang, zodat kennis kan doorstromen naar beheer en uitvoering.

Vogelonderzoek: betekenis voor beheer en beleid

Uniek onderzoek naar de broedbiologie van de matkop

“In Nederland is nog nauwelijks onderzoek gedaan naar de broedbiologie van matkoppen. Met dit onderzoek willen we de kennis vergroten en het leefgebied beter helpen inrichten,” zegt Cornelis Fokker, ecoloog en vogelonderzoeker bij Ecoresult.

Matkoppen hakken zelf nestholtes in zacht, dood hout; de beschikbaarheid van dergelijk hout is dus cruciaal. In de Rhoonse Grienden wordt zichtbaar hoe actieve griendcultuur en geschikte houtstructuren samenhangen met broedgelegenheid. Met kleurringen worden individuen op afstand herkend, waardoor informatie ontstaat over broedsucces, overleving en dispersie: bouwstenen om te begrijpen waar het in de levenscyclus goed of juist misgaat.

Beheeradvies en beleidsimplicaties uit de Rhoonse Grienden

Daarbij valt op dat in doorgeschoten wilgengrienden grote bonte spechten vaker nestholtes openbreken, terwijl in actief beheerde grienden de predatiedruk lager lijkt. Cyclisch knotten (ongeveer eens per drie jaar) houdt het griendkarakter in stand en vergroot de aanwezigheid van geschikt dood hout, wat samenhangt met een lagere predatiekans. Door staand en zacht dood hout te behouden worden nestkansen gecreëerd.

Dit jaar kon het onderzoek worden voortgezet dankzij subsidie van Provincie Zuid-Holland en Vogelbescherming. Deze steun onderstreept het belang van gerichte kennisopbouw waarmee maatregelen voor het leefgebied van de matkop beter kunnen worden onderbouwd.

Van onderzoeksdata naar praktisch beheer

Ecoresult beschikt over de expertise en vergunningen voor ringonderzoek, en vertaalt onderzoeksresultaten naar praktisch habitat- en beheeradvies. Interesse in aanvullend vogelonderzoek of behoefte aan een beheeradvies voor natuurterreinen? Neem contact op via onderstaand formulier of bel direct naar 078-75 184 12.